Sepsa u noworodka – dlaczego to właśnie u Twojego dziecka wystąpiła sepsa?
Sepsa u noworodka to uogólniona odpowiedź zapalna organizmu na jego zakażenie. Częstość jej występowania wynosi 1–8 na 1000 żywo urodzonych noworodków i 13–27 na 1000 wśród wcześniaków z masą ciała poniżej 1500 g. Śmiertelność w wieku noworodkowym wynosi 13–25% i > 25% wśród wcześniaków.
Sepsa u noworodka – jakie są objawy?
Do objawów sepsy należą:
- temperatura ciała > 38,5°C / < 36°C
- tachykardia / bradykardia
- tachypnoe (> 60 oddechów / min.)
- konieczność wentylacji mechanicznej
- leukocytoza / leukopenia
- >10% niedojrzałych form neutrofilów
- przy ciężkiej sepsie: niewydolność krążenia / ostry zespół zaburzeń oddychania / niewydolność co najmniej 2 innych narządów
- przy wstrząsie septycznym: spadek RR i przepływu naczyniowego towarzyszący uszkodzeniu narządów
Sepsa u noworodka – wrodzone zakażenie
Jeśli sepsa pojawia się w 3 – 7 dniu po urodzeniu, oznacza to, że zakażenie jest wrodzone tj. wywołane patogenami przekazanymi przez matkę wewnątrzmacicznie lub okołoporodowo. Do czynników ryzyka takiego zakażenia należą:
- zakażenia okolicy moczowo-płciowej matki w ciąży (dodatni GBS)
- infekcja ciężarnej (angina, ospa wietrzna) / cukrzyca
- stan zapalny błon płodowych (chorioamnionitis)
- przedwczesne odejście płynu owodniowego (PROM) / poród przedwczesny / wcześniactwo
- poród przedłużający się / przedłużające się odchodzenie płynu owodniowego (> 18 h)
- niedotlenienie płodu / konieczność resuscytacji po urodzeniu
- hipotrofia wewnątrzmaciczna / wady płodu / galaktozemia
- ciąża mnoga
Sepsa u noworodka – zakażenie patogenami znajdującymi się w środowisku dziecka
Jeśli sepsa pojawia się po 5 – 7 dobie życia, to najczęściej wywołany jest patogenami znajdującymi się w środowisku dziecka (choć późny początek zakażeń wrodzonych też jest możliwy), a także jego własna flora (pałeczki jelitowe, gronkowce skórne) może być źródłem zakażenia.
Do czynników ryzyka wystąpienia zakażeń o późnym początku należą:
- wcześniactwo / niedojrzałość układu odpornościowego
- przedłużona hospitalizacja noworodka (zwł. leczenie na OIOM-e)
- stosowanie inwazyjnych procedur (mechaniczna wentylacja, żywienie pozajelitowe, cewnikowanie pęcherza moczowego / naczyń krwionośnych, inwazyjne monitorowanie)
- kolonizacja florą szpitalną o wysokiej oporności na antybiotyki / leczenie żelazem
- niedotlenienie / zaburzenia krążenia
- uszkodzenia naskórka / skóry / błon śluzowych / zabiegi chirurgiczne
- wady wrodzone (brak śledziony, defekty immunologiczne)
- przebycie zakażenia wrodzonego
- płeć męska
Sepsa u noworodka – objawy
Zakażenie, które wywołuje sepsę może być spowodowane w zależności od źródła i drogi zakażenia przez: bakterie, wirusy, grzyby, pierwotniaki, mikroorganizmy atypowe.
W przypadku zakażenia noworodków objawy nie są specyficzne. W zależności
od etiologii oraz od dojrzałości noworodka sepsa może rozwijać się stopniowo, a objawy mogą być niezbyt nasilone albo przebiegać piorunująco (kiedy do zgonu dochodzi w ciągu kilku godzin od zakażenia). Dlatego też każda zmiana w zachowaniu i wyglądzie dziecka ma znaczenie:
- zmiana zabarwienia powłok
- zmiana aktywności
- zmiana napięcia mięśniowego
- zaburzenia termoregulacji
- zaburzenia oddechowe
- zaburzenia układu krążenia
- zaburzenia metaboliczne
- nietolerancja żywienia
- powiększenie wątroby / śledziony
- drgawki
- skąpomocz
O rozpoznaniu sepsy decyduje obraz kliniczny oraz wyniki badań pomocniczych.
Sepsa u noworodka – źródło zakażenia
Aby ustalić źródło zakażenia, należy pobrać (przed podaniem antybiotyków) różny materiał biologiczny na posiew: krew (najlepszy sposób w diagnostyce zakażenia jest wyhodowanie patogenu z krwi), płyn mózgowo-rdzeniowy, aspirat z żołądka, popłuczyny z oskrzeli, mocz, stolec oraz dokonać wymazów: z gardła, z nosa, z pępka, ze zmian skórnych, ze spojówek, z odbytu.
Konieczne są również badania dodatkowe oceniające: równowagę kwasowo-zasadową, stężenia glukozy, stężenia bilirubiny całkowitej i związanej, parametrów wydolności wątroby i nerek, stężenia jonów: Na, K, Ca, Mg oraz badanie ogólne płynu mózgowo-rdzeniowego, a także badanie ogólne moczu. Bardzo przydatne są też w tej sytuacji badania obrazowe, takie jak: RTG klatki piersiowej, RTG i USG jamy brzusznej oraz USG przezciemiączkowe.
LECZENIE ZAKAŻEŃ SEPTYCZNYCH U NOWORODKÓW | ||
PRZYCZYNOWE | OBJAWOWE | |
leki przeciwdrobnoustrojowe i przeciwgrzybicze (po uzyskaniu wyników badań mikrobiologicznych, antybiotyki o możliwie najwęższym spektrum) | • zapewnienie komfortu cieplnego • zapewnienie właściwej perfuzji, RR • wsparcie oddechowe • wyrównywanie zaburzeń gospodarki • odżywianie pozajelitowe • podanie pentoksyfiliny • leczenie zaburzeń krzepnięcia czynników krzepnięci antytrombiny III, białka C) • zastosowanie sedacji • leczenie przeciwbólowe • leczenie specjalistyczne wg potrzeb | |
wrodzone | ampicylina / cefalosporyna III generacji z aminoglikozydem | |
szpitalne | w zależności od rodzaju flory występującej na oddziale i przyjętego schematu | |
długość leczenia | bakteriemia bez lokalizacji narządowej – 10 dni | |
sepsa spowodowana paciorkowcem grupy B (z niepowikłanym zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych) – min. 14 dni | ||
sepsa spowodowana zakażeniem pałeczkami Gram(–) z zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych – 21 dni / 14 dni od uzyskania ujemnego posiewu | ||
przy podejrzeniu zakażenia o wczesnym początku – najlepiej w ciągu 48 h |
Krajowy Rejestr Osób Poszkodowanych pomaga poszkodowanym dzieciom i ich rodzinom
Jeżeli Twoje ukochane dziecko ucierpiało na skutek błędu medycznego, niezwłocznie skontaktuj się z Krajowym Rejestrem Osób Poszkodowanych. Bezpłatnie przeanalizujemy dokumentację medyczną z przebiegu leczenia Twojego dziecka oraz pomożemy Ci w walce o sprawiedliwość i godną rekompensatę.
Wystarczy Twój jeden telefon do nas, aby uzyskać profesjonalną pomoc.
Nie pobieramy z góry żadnych opłat!
Zadzwoń teraz – to nie wymaga wysiłku, a może tylko pomóc.
Telefon 722 080 080, lub napisz do nas kontakt@krop.org.pl