Łożysko przodujące w ciąży
Łożysko przodujące w ciąży
Według oceny WHO krwotoki położnicze są przyczyną blisko 28% zgonów kobiet związanych z ciążą. Powikłaniem, które może być przyczyną krwotoku okołoporodowego, jest łożysko przodujące. Obserwowany wzrost częstości cięć cesarskich na całym świecie przyczynia się do tego, iż częstość występowania oraz rozpoznawania łożyska przodującego znacząco wzrasta. Szczególnym powikłaniem towarzyszącym w przypadku łożyska przodującego jest jego nieprawidłowe zagnieżdżenie. Łożysko wrośnięte może bezpośrednio zagrażać życiu matki. Wczesna i prawidłowa diagnostyka oraz wielospecjalistyczne podejście lekarzy zmniejsza odsetek powikłań dotyczących matki i noworodka.
Przyczyna krwotoków położniczych jest bardzo złożona. Mogą one wystąpić w każdym okresie ciąży. We wczesnej ciąży głównymi przyczynami krwotoków są:
- ciąża ektopowa
- niekompletne poronienie
- uraz
W drugiej połowie ciąży, jak i w okresie przed i śródporodowym, najczęstszymi przyczynami krwotoków są:
- łożysko przodujące
- przedwczesne oddzielenie łożyska
- pęknięcie macicy, w tym rozejście blizny po wcześniejszych operacjach na mięśniu macicy
Przyczyną krwotoków w okresie poporodowym są:
- atonia macicy
- krwotok z miejsca po nieprawidłowo zagnieżdżonym łożysku
- resztki popłodu w jamie macicy po porodzie
- zakażenie
- zaburzenia krzepnięcia
- urazy i obrażenia kanału rodnego
Łożysko przodujące w ciąży
Według oceny WHO krwotoki położnicze są przyczyną blisko 28% zgonów kobiet związanych z ciążą. Powikłaniem, które może być przyczyną krwotoku okołoporodowego, jest łożysko przodujące. Obserwowany wzrost częstości cięć cesarskich na całym świecie przyczynia się do tego, iż częstość występowania oraz rozpoznawania łożyska przodującego znacząco wzrasta. Szczególnym powikłaniem towarzyszącym w przypadku łożyska przodującego jest jego nieprawidłowe zagnieżdżenie.
Wczesna i prawidłowa diagnostyka oraz wielospecjalistyczne podejście lekarzy zmniejsza odsetek powikłań dotyczących matki i noworodka.
Krwotoki w II połowie ciąży dotyczą 4% ciężarnych i najczęściej są one związane z nieprawidłowościami dotyczącymi łożyska. Ponad połowę przypadków stanowią:
- łożysko przodujące (22%)
- przedwczesne oddzielenie łożyska prawidłowo umiejscowionego (31%)
Patologie łożyska stanowią zagrożeniem dla matki i płodu oraz są wskazaniem do hospitalizacji.
Łożysko przodujące w ciąży – definicja
Łożysko centralnie przodujące definiuje się jako łożysko zagnieżdżone w obrębie dolnego odcinka macicy lub w jego okolicy, znajdujące się ponad ujściem wewnętrznym lub w jego bliskim sąsiedztwie. Częstość występowania łożyska przodującego wynosi od 0,1 do 1,0 % wszystkich porodów.
Do czynników ryzyka wystąpienia łożyska przodującego należą między innymi:
- rodność
- wiek kobiety
- ciąża wielopłodowa
- palenie papierosów
- wady płodu
- wywiadzie położniczym ukończenie ciąży cięciem cesarskim
Przodujące łożysko stwierdza się u ponad 5% wieloródek, jednak odsetek ten może się zwiększać u tzw. licznych wieloródek. Występowanie łożyska przodującego obserwowane jest znacznie częściej w przypadku ciąży wielopłodowej oraz w ciąży powikłanej wadami rozwojowymi płodu. Grupę ryzyka stanowią również pacjentki, u których stwierdzono występowanie łożyska przodującego w poprzedniej ciąży.
Ocenia się, że palenie papierosów przez ciężarną zwiększa dwukrotnie ryzyko wystąpienia łożyska przodującego. Może to być związane z przerostem łożyska w wyniku hipertrofii wywołanej hipoksemią spowodowaną wyższym stężeniem tlenku węgla w surowicy krwi matki.
Łożysko przodujące w ciąży – wywiad położniczy
Szczególne miejsce w zdiagnozowaniu łożyska przodującego odgrywa wywiad położniczy wskazujący na ukończenie jednej lub więcej wcześniejszych ciąż cięciem cesarskim.
- pojedyncze cięcie cesarskie w wywiadzie zwiększa ryzyko wystąpienia łożyska przodującego o 0,65%
- dwa cięcia 1,5%
- trzy cięcia o 2,2%
- cztery o prawie 10%
Łożysko przodujące w ciąży – rozpoznanie
Rozpoznanie łożyska przodującego opiera się na analizie obrazu klinicznego oraz diagnostyce biofizycznej, w której główną rolę odgrywa ultrasonografia.
Pełne rozpoznanie łożyska przodującego można postawić w II połowie ciąży, kiedy jest ono w pełni rozwinięte. Wcześniej można jedynie określać ryzyko wystąpienia tego powikłania.
Łożysko przodujące w ciąży – symptomy
Pierwszym objawem łożyska przodującego jest krwawienie występujące zwykle około 32-34. t.c. Na początku jest ono niewielkie i zwykle ustępuje. Często określa się je jako anonsujące. Wraz z rozwojem ciąży krwawienia stają się coraz częstsze oraz bardziej niebezpieczne, zmuszając do podjęcia decyzji o ukończeniu ciąży.
Podejrzenie łożyska przodującego stanowi przeciwwskazanie do przeprowadzania badania wewnętrznego. Niemniej lekarza badając przez powłoki brzuszne możne stwierdzić objawy, które częściej występują w tym powikłaniu:
- położenie skośne lub poprzeczne płodu jest prawie 10-krotnie częstsze
- położenie miednicowe 5-krotnie częstsze
W badaniu tym można rozpoznać nieprawidłowy kształt brzucha ciężarnej oraz wybadać część przodującą wysoko nad wchodem do miednicy.
Złotym standardem w diagnostyce łożyska przodującego jest ultrasonografia. Pozwala ona na precyzyjne rozpoznanie tego powikłania i określenie typu przodowania. Bardzo przydatna jest możliwość monitorowania lokalizacji łożyska w II połowie ciąży. W szczególnych sytuacjach, na przykład podejrzewając łożysko przodujące, nieprawidłowo zagnieżdżone na tylnej ścianie, pomocne w diagnostyce przedporodowej może okazać się wykonanie rezonansu magnetycznego.
Łożysko przodujące w ciąży – powikłania
Do najczęstszego powikłania związanego z nieprawidłowo zlokalizowanym łożyskiem zaliczamy wszelkie postacie krwawienia w czasie ciąży oraz w okresie okołoporodowym, gdzie najpoważniejszą jego odmianą będzie krwotok w przebiegu przedwczesnego oddzielenia łożyska.
Krwawienie przedporodowe w drugiej połowie ciąży jest często pierwszym objawem klinicznym przodującego łożyska. Z reguły bezbolesne, z uwagi na nieodczuwalną czynność skurczową macicy, często w godzinach wieczornych i nocnych. W przypadku niezastosowania leczenia tokolitycznego każdy kolejny epizod może przebiegać w sposób bardziej wzmożony.
Do ryzyka związanego z przedwczesnym oddzieleniem łożyska zaliczymy:
- obumarcie płodu
- zgon rodzącej
- niedotlenienie okołoporodowe
- wcześniactwo z wszelkimi typowymi powikłaniami
- potrzeba znacznego stopnia przetoczenia produktów krwiopochodnych
- ryzyko związane z porodem operacyjnym i jego następstwami
Wszelkie postacie krwotoku przedporodowego, postacie łożyska przodującego oraz przedwcześnie oddzielającego się, stanowią istotną grupę ryzyka krwotoku poporodowego, z jego konsekwencjami od wstrząsu krwotocznego, przez zespół wykrzepiania wewnątrznaczyniowego (DIC), aż po zakażenia septyczne i zgon.
Szczególnym powikłaniem, które może towarzyszyć w przypadku łożyska przodującego jest jego nieprawidłowe zagnieżdżenie. Jest to niezwykle dramatyczna sytuacja, która może bezpośrednio zagrażać życiu matki.
Łożysko przodujące w ciąży – postępowanie
Rozpoznanie łożyska przodującego jest wskazaniem do hospitalizacji i intensywnego nadzoru nad stanem matki i płodu. Nadzór ten, poza intensywnością, nie różni się istotnie od innych sytuacji położniczych:
- KTG
- ocena przepływów krwi u płodu
- USG
- ocena stanu ciężarnej
W tym powikłaniu ważna jest profilaktyka niedokrwistości w związku z okresową utratą krwi przez ciężarną.
Ważny jest wybór terminu porodu, który zawsze kończy się cięciem. Ustalając termin porodu lekarza powinien wziąć pod uwagę następujące elementy:
- nasilenie krwawienia i ilość utraconej krwi
- stan ogólny ciężarnej lub rodzącej
- wiek ciążowy
- dojrzałość płodu
- stopień zaawansowania porodu
- ocenę stanu płodu
Gdzie szulac pomocy?
Jeśli podejrzewasz, że podczas Twojej ciąży lub porodu doszło do błędu medycznego skutkującego trwałym uszczerbkiem na zdrowiu Twoim lub Twojego dziecka, zgłoś się do Krajowego Rejestru Osób Poszkodowanych. Specjalizujemy się w dochodzeniu roszczeń odszkodowawczych związanych z błędami okołoporodowymi.
Jeśli Ty lub Twoje dziecko ucierpiało na skutek błędu medycznego i chciałabyś uzyskać informacje, czy przysługuje Ci odszkodowanie – skontaktuj się z nami. Bezpłatnie przeanalizujemy Twoją sprawę.
Wystarczy Twój jeden telefon do nas, aby uzyskać profesjonalną pomoc.
Nie pobieramy z góry żadnych opłat!
Zadzwoń teraz to nie wymaga wysiłku, a może tylko pomóc.
Telefon 722 080 080, lub napisz do nas kontakt@krop.org.pl
